Zgodnie z danymi oficjalnego portalu Parlamentu Europejskiego, niemal 26% energii elektrycznej, wyprodukowanej na terenie Unii Europejskiej, pochodzi właśnie z energii jądrowej. Tak ogromna skala możliwości pokazuje, że rozwój energetyki jądrowej jest skuteczną alternatywą dla samych paliw kopalnych. W dzisiejszym artykule wyjaśniamy, jak kształtuje się energetyka jądrowa w Polsce, uwzględniając jednocześnie najczęstsze obawy oraz wątpliwości sceptyków.
Aktualny stan energetyki jądrowej w Europie
Na wstępie warto nawiązać właśnie do szerszej perspektywy. Inwestycje w energetykę jądrową stały się bowiem bardzo istotnym punktem polityki energetycznej wielu europejskich państw, co świetnie obrazuje poziom infrastruktury. Zgodnie z danymi portalu Statista, w ubiegłym roku na terenie Europy funkcjonowało ponad 160 reaktorów jądrowych.
Chociaż przez ostatnie lata obserwować można było tendencję do wygaszania technologii, to dzisiaj widać, że przyszłość energetyki jądrowej ma silne fundamenty. Zmiana sytuacji geopolitycznej oraz kryzys energetyczny spowodowały, że inwestycje w energetykę jądrową stały się koniecznością.
Takie trendy potwierdzają też ustalenia konferencji klimatycznej COP28. To właśnie podczas tego wydarzenia przeszło 100 krajów zadeklarowało chęć przystąpienia do specjalnego sojuszu jądrowego. Jednym z sygnatariuszy był prezydent Andrzej Duda, co pokazuje, że energetyka jądrowa w Polsce jest w fazie rozkwitu. Sam pakt służy również osiąganiu wytycznych polityki klimatycznej Unii Europejskiej. Jakie są najważniejsze założenia tak ambitnego planu?
Polityka klimatyczna Unii Europejskiej
Strategia Unii Europejskiej w walce z kryzysem klimatycznym opiera się na Zielonym Ładzie, czyli zbiorze specjalnie opracowanych działań naprawczych. Zatwierdzenie europejskiego prawa w tym kontekście uruchomiło dwa najważniejsze cele. Pierwszym z nich jest redukcja emisji gazów cieplarnianych o przynajmniej 55% do 2030 roku, gdzie rokiem bazowym jest 1990.
Kolejna aspiracja wydłuża termin realizacji aż do 2050 roku. Wówczas Unia Europejska powinna osiągnąć pełną neutralność klimatyczną. Szacuje się, że efektem tych starań będzie poprawa jakości samego powietrza, ale również wody oraz gleby. Korzyści odczują również mieszkańcy Wspólnoty Europejskiej – prognozuje się bowiem zdecydowaną obniżkę rachunków za energię, ale także usprawnienie transportu publicznego, niwelowanie ilości odpadów oraz zdrowszą żywność. Czy technologie jądrowe mogą przyczynić się do osiągnięcia opisanych rezultatów?
Zdecydowanie tak, o czym informuje nas oficjalny serwis Unii Europejskiej, EUR-Lex. Opublikowany tam dokument „Europe’s 2040 climate target and path to climate neutrality by 2050 building a sustainable, just and prosperous society” skupia się przede wszystkim na realizacji okresowych założeń dla 2030 oraz 2040 roku.
Rozdział poświęcony systemowi energetycznemu Unii Europejskiej zdradza ambicje do utworzenia Sojuszu Przemysłowego, a w konsekwencji rozwoju SMRów – small modular reactors , czyli małych reaktorów modułowych.
Dokument ten podkreśla bowiem ogromną rolę technologii jądrowej w procesie pracy nad neutralnością klimatyczną. Jednak, czy w Polsce funkcjonują podmioty, które są w stanie zrealizować tak zaawansowane przedsięwzięcie?
INDUSTRIA Nuclear Solutions
INDUSTRIA Nuclear Solutions stanowi część Świętokrzyskiej Grupy Przemysłowej INDUSTRIA S.A., która jest wzorem przemysłowych tradycji regionu. Warto podkreślić, że działania spółki realizowane są z pełną troską o środowisko naturalne.
Główna misja organizacji to stały rozwój innowacyjnych, ale zbalansowanych rozwiązań technologicznych w kontekście energetyki jądrowej, w tym właśnie małych reaktorów modułowych.
Należy wspomnieć, że Industria Nuclear Solutions posiada już pierwsze sukcesy na tym polu. Mowa o nawiązaniu współpracy z Rolls Royce SMR w zakresie wdrażania SMRów, ale nie tylko. Partnerstwo nie ogranicza się bowiem do konstrukcji bloków jądrowych, ale dotyczy także tworzenia łańcucha dostaw dla tak postępowej technologii!
Polska a energetyka jądrowa w Europie
Powyższe informacje potwierdzają zatem, że energetyka jądrowa nie została zapomniana, a wręcz przeciwnie – stanowi kluczowy aspekt bezpieczeństwa energetycznego w Europie. Czy również w Polsce?
Warto podkreślić, że plany Polski w kontekście energetyki jądrowej nabierają tempa. Już teraz kraj jest członkiem wielu znaczących organizacji o globalnym zasięgu działania, w tym Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.
Program polskiej energetyki jądrowej realizowany jest przy udziale doświadczonych i wyspecjalizowanych partnerów, takich jak Państwowa Agencja Atomistyki, Urząd Regulacji Energetyki oraz Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych. Warto również podkreślić, że program ten jest zgodny z polityką energetyczną Polski do 2040 roku, a także krajowym planem na rzecz energii i klimatu oraz strategią na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.
Skoro program polskiej energetyki jądrowej wykonywany jest z uwzględnieniem wszelkich kwestii bezpieczeństwa oraz pełnej odpowiedzialności, skąd wynikają obawy społeczne? Eksperci Polskiej Elektrowni Jądrowej zebrali najczęstsze obiekcje, które dotyczą inwestycji na Pomorzu.
Jedną z najczęstszych kwestii podnoszonych przez społeczeństwo jest szkodliwe promieniowanie pochodzące z eksploatacji elektrowni jądrowej. Nie mniej w przypadku promieniowania jonizującego strach jest nieuzasadniony, obecne elektrownie jądrowe są projektowane w taki sposób, aby otrzymane dawki były na możliwie jak najniższym poziomie. Dzięki temu nie mają one negatywnych konsekwencji dla naszego zdrowia. Ponadto, należy podkreślić, że promieniowanie jonizujące jest zjawiskiem naturalnym i każdy człowiek otrzymuje pewną dawkę pochodzącą z otoczenia: minerałów, skał, z kosmosu, a nawet z pożywienia.
Podsumowanie
Chociaż w Polsce nie funkcjonuje jeszcze żadna elektrownia jądrowa, planowany program jądrowy (PEP40), przewiduje uruchomienie nowoczesnych bloków jądrowych o mocy 6-9 GW. Pierwsze umowy dotyczące budowy siłowni jądrowych na Pomorzu już zostały podpisane. Elektrownia zostanie wybudowana przez konsorcjum Westinghouse—Bechtel.
Systematyczny rozwój w tym obszarze pozwoli zatem sprostać europejskim standardom, dbając jednocześnie o bezpieczeństwo energetyczne kraju.